Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

to sever

  • 1 clareo

    clārĕo, ēre - intr. - [st1]1 [-] briller, luire.    - Enn. Tr. 367; Cic. Arat. 5 (240); 107 (348). [st1]2 [-] briller, resplendir.    - viri nunc gloria claret, Enn. d. Cic. CM 10: la gloire de ce héros resplendit à présent. [st1]3 [-] être évident.    - quod in primo carmine claret, Lucr. 6, 937: ce qui ressort de notre premier chant.    - mihi satis claret + sub. inf., Spart. Sever. 20, 4: il est assez évident à mes yeux que...
    * * *
    clārĕo, ēre - intr. - [st1]1 [-] briller, luire.    - Enn. Tr. 367; Cic. Arat. 5 (240); 107 (348). [st1]2 [-] briller, resplendir.    - viri nunc gloria claret, Enn. d. Cic. CM 10: la gloire de ce héros resplendit à présent. [st1]3 [-] être évident.    - quod in primo carmine claret, Lucr. 6, 937: ce qui ressort de notre premier chant.    - mihi satis claret + sub. inf., Spart. Sever. 20, 4: il est assez évident à mes yeux que...
    * * *
        Clareo, clares, clarui, clarere. Estre cler. Et per translationem, Avoir bruit et renommee.
    \
        Claret. Lucr. Il est cler. \ Claret mihi. Claud. J'enten, Je cognoy.

    Dictionarium latinogallicum > clareo

  • 2 erubesco

    ērŭbesco, ĕre, bŭi - intr. et tr. - [st2]1 [-] rougir, devenir rouge. [st2]2 [-] rougir, rougir de honte, rougir par pudeur, avoir honte, être honteux. [st2]3 [-] révérer, respecter (par pudeur).    - erubescere (in) aliqua re: rougir de qqch.    - num legis Evadnen erubuisse viro? Ov. Tr. 4, 3, 64: lis-tu que qu'Evadné a rougi de son époux?    - de sorore erubescere, Spart. Sever. 15: rougir de sa soeur.    - erubescere + inf.: rougir de.    - noli erubescere collegam in sacerdotio habere, quem in consulatu collegam habere potuisti, Liv.: ne rougis pas d'avoir comme collègue au sacerdoce celui que tu aurais pu avoir comme collègue au consulat.    - jura supplicis erubuit, Virg. En. 2, 542: il respecta par pudeur les droits d'un suppliant.
    * * *
    ērŭbesco, ĕre, bŭi - intr. et tr. - [st2]1 [-] rougir, devenir rouge. [st2]2 [-] rougir, rougir de honte, rougir par pudeur, avoir honte, être honteux. [st2]3 [-] révérer, respecter (par pudeur).    - erubescere (in) aliqua re: rougir de qqch.    - num legis Evadnen erubuisse viro? Ov. Tr. 4, 3, 64: lis-tu que qu'Evadné a rougi de son époux?    - de sorore erubescere, Spart. Sever. 15: rougir de sa soeur.    - erubescere + inf.: rougir de.    - noli erubescere collegam in sacerdotio habere, quem in consulatu collegam habere potuisti, Liv.: ne rougis pas d'avoir comme collègue au sacerdoce celui que tu aurais pu avoir comme collègue au consulat.    - jura supplicis erubuit, Virg. En. 2, 542: il respecta par pudeur les droits d'un suppliant.
    * * *
        Erubesco, erubescis, erubui, erubescere. Terent. Rougir de honte, Se hontoyer.
    \
        Erubescere ora alicuius. Cic. Avoir honte de se trouver devant aucun, ou en sa presence.
    \
        Preces erubescere. Claud. Avoir honte de prier.
    \
        Erubesco, cum infinitiuo: vt, Erubesco loqui. Cic. J'ay honte de parler.
    \
        Erubescere, cum genitiuo. Curt. Qui erubesceret fortunae. Qui avoit honte de sa fortune.
    \
        Genis erubuit. Ouid. Les joues luy sont rougies de honte.
    \
        Malis alterius erubescere. Ouid. Avoir honte du mal d'autruy.

    Dictionarium latinogallicum > erubesco

  • 3 dī-dūcō

        dī-dūcō dūxī, ductus, ere,    to draw apart, part, split, separate, sever, sunder, divide, undo, relax: digitos: risu rictum Auditoris, H.: nodos manu, O.: arva et urbīs, V.: fores, Ta.: scopulos (Hannibal), Iu.: vestem, Iu.—To divide, distribute, disperse, scatter: diductis nostris paullatim navibus, Cs.: acies diductam in cornua, L.: choros, V.: suas copias propter exiguitatem non facile diduci, Cs.: diductā manu hostium, S.: ut hostem diducerent, Ta. — Fig., to part, sever: cum diducaris ab alquo: vastius diducuntur verba, are pronounced separately: Diductos (amantīs) cogere, H.—To divide: assem in partīs centum, H.: diducta civitas ut civili bello, divided into parties, Ta.: animus varietate rerum diductus, distracted.

    Latin-English dictionary > dī-dūcō

  • 4 secō

        secō cuī, ctus, āre    [2 SAC-], to cut, cut off, cut up, reap, carve: omne animal secari ac dividi potest: pabulum secari non posse, Cs.: sectae herbae, H.: Quo gestu gallina secetur, is carved, Iu.: secto elephanto, i. e. carved ivory, V.: prave sectus unguis, H.—Esp., in surgery, to cut, operate on, cut off, cut out, amputate, excise: in corpore alqd: varices Mario: Marius cum secaretur, was operated on. — To scratch, tear, wound, hurt, injure: luctantis acuto ne secer ungui, lest I should be torn, H.: sectas invenit ungue genas, O.: secuerunt corpora vepres, V.— To cut apart, divide, cleave, separate: curru medium agmen, V.: caelum secant zonae, O.: sectus orbis, i. e. half the earth, H.— To cut through, run through, pass through, traverse: per maria umida nando Libycum, cleave, V.: aequor Puppe, O.: adeunt vada nota secantes, O.— To cut, make by cutting: fugā secuit sub nubibus arcum, i. e. produce by flight, V.: viam ad navīs, i. e. speeds on his way, V.—Fig., to divide: causas in plura genera.— To cut short, decide, settle: Quo multae secantur iudice lites, H.— To follow, pursue: quam quisque secat spem, V.
    * * *
    I
    secare, secavi, secatus V TRANS
    cut, sever; decide; divide in two/halve/split; slice/chop/cut up/carve; detach
    II
    secare, secui, sectus V TRANS
    cut, sever; decide; divide in two/halve/split; slice/chop/cut up/carve; detach

    Latin-English dictionary > secō

  • 5 sē-iungō

        sē-iungō iūnxī, iūnctus, ere,    to disunite, disjoin, part, sever, separate, divide: te ab iis: Alpes Italiam ab Galliā seiungunt, N.—Fig., to separate, part, sever, disconnect: a verbo ius: defensio seiuncta a voluntate: benignitatem ab ambitu, distinguish: se a verborum libertate.

    Latin-English dictionary > sē-iungō

  • 6 elogium

    ē-lŏgĭum, ii, n. [logus; cf. Rost. Opusc. Plaut. I. p. 93 sq.], an utterance, short saying, sentence. —In partic.
    I.
    A short maxim, saying:

    Solonis,

    Cic. de Sen. 20, 73.—
    II.
    An inscription on a tombstone (so most freq.), Cato ap. Gell. 3, 7, 19; Cic. de Sen. 17, 61; id. Fin. 2, 35; id. Tusc. 1, 14, 31; id. Pis. 29 fin.; Suet. Claud. 1 al. (Vide old examples of such Elogia in Orell. Inscr. 534 sq.) Also on doors, Plaut. Merc. 2, 3, 74;

    on the images of ancestors,

    Suet. Galb. 3;

    on votive tablets,

    id. Calig. 24.—
    III.
    A clause in a will (especially which disinherits one), Cic. Clu. 48, 135; cf. Quint. 7, 4, 20; Dig. 28, 2, 14 fin.; 37, 10, 1, § 9; Suet. Vita Hor. sub init.; hence, in the Cod. Just., ultima elogia, for last will or testament in gen., Cod. 3, 28, 37, § 1 al.—
    IV.
    A judicial statement, record, abstract in criminal cases (respecting the criminal's offence, punishment, etc.), Suet. Calig. 27; Spart. Sever. 2; Lampr. Alex. Sever. 33; Amm. 7, 2; 19, 12:

    vertices sub uno elogio jussit occidi,

    a single warrant, id. 14, 7, 1;

    so the jurid. expression: mittere aliquem cum elogio,

    to send a criminal before the proper magistrates, with a specification of his offence, Dig. 48, 3, 11; 49, 16, 3 al.

    Lewis & Short latin dictionary > elogium

  • 7 sejungo

    sē-jungo, nxi, nctum, 3, v. a., to disunite, disjoin (cf.: abjungo and disjungo); to part, sever, separate, divide (class.; syn.: sepono, secerno, removeo).
    I.
    Lit.:

    sejungi seque gregari,

    Lucr. 1, 452; cf.:

    sejunge te aliquando ab iis, cum quibus te non tuum judicium, sed temporum vincla conjunxerunt,

    Cic. Fam. 10, 6, 2:

    Alpes quae Italiam a Galliā sejungunt,

    Nep. Hann. 3, 4:

    sejuncta sint omnia a principiis,

    Lucr. 2, 861; cf. id. 1, 432 (with secretum):

    aliquem ex fortissimorum civium numero,

    Cic. Vatin. 10, 26.—With abl.:

    sejungere matrem Jam gelidis nequeo bustis,

    Stat. S. 5, 3, 241 (cf. infra, II., and v. segrego, II. B.). —With simple acc.:

    quae (intervalla) non animalia solum Corpora sejungunt, sed terras ac mare totum Secernunt,

    Lucr. 2, 728; cf.

    mid.: discedere ac sejungi promunturia, quae antea juncta fuerant, arbitrere,

    to part, separate, Just. 4, 1, 18.—
    II.
    Trop., to separate, part, sever, etc. (a favorite word of Cic.):

    quam (Fortunam) nemo ab inconstantiā et temeritate sejunget, quae digna certe non sunt deo,

    Cic. N. D. 3, 24, 61; cf.:

    (divum natura) Semota a nostris rebus sejunctaque longe,

    Lucr. 2, 648:

    defensio sejuncta a voluntate ac sententiā legis,

    Cic. Verr. 2, 3, 84, § 193:

    orator a philosophorum eloquentiā,

    id. Or. 20, 68:

    rhetorice a bono viro atque ab ipsā virtute,

    Quint. 2, 17, 31:

    exercitatio procul a veritate,

    id. 8, 3, 23:

    fortuna ab eo,

    Nep. Att. 10, 5:

    a spe pariendarum voluptatum sejungi,

    Cic. Fin. 1, 20, 66:

    liberalitatem ac benignitatem ab ambitu atque largitione,

    id. de Or. 2, 25, 105:

    morbum ab aegrotatione,

    id. Tusc. 4, 13, 29:

    istam calamitatem a rei publicae periculis,

    id. Cat. 1, 9, 22:

    se a verborum libertate,

    id. Cael. 3, 8 (but in Tac. Or. 11 the correct read. is dejungere).—With abl.:

    cui Corpore sejunctus dolor absit,

    Lucr. 2, 18:

    laribus sejuncta potestas Exulat,

    Claud. VI. Cons. Hon. 407.

    Lewis & Short latin dictionary > sejungo

  • 8 admitto

    ad-mitto, mīsī, missum, ere, hinzulassen, I) hingehen-, hinlaufen machen (faire aller), hinschießen lassen, los (gehen) lassen, A) eig.: a) ein Pferd loslassen, dahinsprengen lassen, equum in alqm, auf jmd. lossprengen, Liv.: u. so admissi equi, die dahinsprengenden, rasch dahineilenden, Ov.: u. bes. equo admisso od. equis admissis, im gestreckten Laufe, Cic., Caes. u.a. – b) etw. herzugehen machen, hinsenden, loslassen, hinschießen lassen, die Bewegung od. den Lauf von etwas beschleunigen, suos in verba novissima fluctus, Ov.: oculos caelo, Sever.: venturam aquam, Tibull.: se (von der Welle), Ov. – u. so admissae iubae, frei herabwallende, Ov.: admisso passu, in beschleunigtem, raschem Schr., Ov.: admissae aquae, reißender Strom, Ov. – B) übtr., etw. in Gang setzen, loslassen, difficilem temperantiam postulant in eo, quod semel admissum coerceri reprimique non potest, Cic. de fin. 1, 2. – II) = zulassen, wohin gehen od. kommen lassen, wozu (wohin) lassen, einlassen, den Zutritt gestatten (laisser aller), A) eig.: a) übh. (Ggstz. arcere): alqm ad capsas, in cubiculum, Cic.: alqm ad alqm, Nep.: alqm ad genua, Suet.: alqm in od. ad conspectum suum, vor sich lassen, Suet. u. Iustin.: admissi spectatum. Hor.: alqm per fenestram, Petr.: lucem in thalamos, Ov.: solem, Plin. – b) jmd. zur Audienz zu- od. vorlassen, vor sich lassen, den Zutritt gestatten (Ggstz. arcere, excludere), alqm, Cic. u.a. – c) zur Teilnahme an etw. zulassen, α) zu einer Beratung, einem Geschäft usw. zulassen, hinzuziehen, nehmen, alqm ad consilium, Cic., od. ad colloquium, Caes.: horum in numerum, Nep. – dah. apium ad cibos, nehmen, gebrauchen, Plin. – β) als Zuhörer zulassen, Zutritt gestatten, alqm, Suet. – d) (v. der Buhle) einen Mann zu sich einlassen, zur Umarmung zulassen, ad se virum, Plaut.: alqm, Prop. – e) Tiere (Männchen od. Weibchen) zur Begattung zulassen, alqm alci od. bl. alqm, Scriptt. r.r. u.a. – auch Bäume pfropfen, Plin. 17, 135. – B) übtr.: 1) zulassen = gelangen lassen zu usw., a) jmd. zu etw., wie: alqm ad od. in possessionem, ad hereditatem, ad legatum u. dgl., ICt. – b) etw. (wie Worte, Bitten, eine Klage usw.) wohin gelangen-, wo Eingang finden lassen, ihm Raum geben, ad animum, ne ad aures quidem, Liv.: eas condiciones vix auribus, Liv.: precationem, Liv.: solacium, Plin. ep. – 2) etw. (eine Tat usw.) zulassen, zugeben, gestatten, geschehen lassen, a) übh.: litem (v. Richter), Cic.: religiones, Cic.: non admittit hoc idem veritas, Quint. – als t.t. der Augurspr., admittunt aves, die Vögel erlauben es, versprechen einen günstigen Erfolg, Liv. 1, 55, 3 (Ggstz. non addicere): aves rite admittunt, Liv. 4, 18, 6: quovis admittunt aves, Plaut. asin. 259. – b) etw. moralisch Straffälliges zulassen, d.i. auf sich laden, sich zuschulden kommen lassen, verschulden, begehen (mit u. ohne in se), in te tantum facinus, Cic.: hoc delictum in me, Ter.: caedem in regulum, Liv. epit.: culpam in se, Ter. – haec indigna genere nostro, Ter.: facinus, Cic. u. Caes.: dedecus, maleficium, Cic.: tetrum flagitium, Cic.: scelus, Nep.: insignia scelera, Tac.: incestum cum alqa, Suet.: stuprum cum alqo, Tac.: m. dopp. Acc., non adm. veneficium impunitum, Gell. 12, 7, 4. – m. Adv., aliquid foede admissum, Lucr. 5, 1222. – / Synkop. Infinit. Perf. admisse, Plaut. mil. 1287 (1282); doch s. Ribbeck not. crit. – Paragog. Infinit. Praes. Pass. admittier, Verg. Aen. 9, 231.

    lateinisch-deutsches > admitto

  • 9 amans

    amāns, antis, PAdi. m. Compar. u. Superl. (v. amo), I) aktiv, jmd. od. etw. liebend, gegen jmd. gut gesinnt, ihm zugetan, liebevoll teilnehmend, ein Freund, A) adi.: 1) eig.: frater amantissimus, Cic.: uxor amantissima, Tac.: m. Genet., homines amantes tui, Cic.: boni cives amantes patriae, Cic.: amans rei publicae (ein Patriot), amans suorum, Vopisc.: tui amantior, Cic.: amantissimus quidam filii, ein überaus zärtlicher Vater, Val. Max.: amantissimus rei publicae, Cic.: amantissima nostri natura, die so gütige N., Sen.: quid homine aliorum (gegen a.) amantius, Sen.: fuit similitudinis quam pulchritudinis amantior, sah mehr auf usw., Quint. – 2) meton. von Dingen, durch die Liebe an den Tag gelegt wird, liebevoll, freundlich, liebreich, lieb, amantia verba, Ov.: nomen amantius, Cic.: amantissima verba, Cic.: mea fidelissima atque amantissima consilia, Cic.: nihil potuit fieri amantius, ich hätte nicht freundlicher (freundschaftlicher) handeln können, Cic. – B) subst. comm., der, die Liebende, Verliebte, ein Liebhaber (in einzelnen Fällen; vgl. amator), Ter. u.a.: incautus amans, Verg.: neglectus amans, Ov.: bes. im Plur., Cic. u.a. – hoc ipsum amantis est m. folg. Infin., Plin. ep. 1, 14, 10. – II) Superl. amantissimus passiv, a) von Pers., innigst geliebt, herzlieb, vale mi amicissime, vale mi amantissime, Fronto ad M. Caes. 2, 10 (13) extr.: u. so Sever. b. Capit. Albin. 7, 3. Hier. ep. 65, 8; 130, 7. Augustin, ep. 32, 1 u. 91, 3: mulier optima have, omnium amantissima, Corp. inscr. Lat. 11, 6578. Vgl. Paucker Spicil. p. 187. A. 43. – b) v. Lebl., allerliebst, amantissimae vineae, Vulg. Amos 5, 11. – neutr. pl. subst., amantissima eorum, das, was ihnen am liebsten ist, Vulg. Isai. 44, 9: amantissima uteris, Vulg. Os. 9, 16. – / Genet Plur. bei Dichtern auch amantum, zB. Plaut. Pseud. 66. Ov. art. am. 1, 633.

    lateinisch-deutsches > amans

  • 10 buleuta

    būleuta, ae, m. (βουλευτής), der Ratsherr, Plin. ep. 10, 39 (48), 5. Spart. Sever. 17, 2. Corp. inscr. Lat. 3, 7429. Vgl. Gloss. IV, 314, 51.

    lateinisch-deutsches > buleuta

  • 11 caccabatus

    caccabātus, a, um (caccabus), tiegelschwarz = rußig, beschmutzt (Ggstz. immaculatus), Paul. Nol. ep. ad Sever. 32, 9.

    lateinisch-deutsches > caccabatus

  • 12 cado

    cado, cecidī, cāsūrus, ere (altind. çad-, Perf. çaçáda, Fut. çatsyanti, »abfallen, ausfallen«), fallen, sinken, zuw. auch sich senken, I) im allg.: A) eig.: a) v. lebl. Subjj., absol.: quare calix, si cecidit, frangitur; spongia, si cecidit, non frangitur, Sen.: bis patriae cecidere manus, Verg.: articulus ad numerum cadens, der nach dem Takte sich senkende Finger, Cic. – a mento cadit manus, Ov.: arma alci cadunt de manibus, Cic. (u. arma de manibus alcis delapsa cadunt, Cic.): cadere ex muro, Liv.: ex arbore, Plin.: e celsiore scopulo, von einer steilen Höhe herabstürzen (bildl.), Amm.: de tertio cenaculo deorsum, ulg.: tum arbores in te cadent, Plaut.: caelo u. de caelo (v. Meteorsteinen), Liv.: sinu, Ov. – in terram, Cic., od. ad terram, Quint.: in sinum, Ov.: in alqm, Plaut.: supra caput alcis, Lucr. – in Euboico litore saxea pila cadit, Verg. – deorsum, Plaut.: gravatim, Lucr. So nun bes.: α) v. Geschossen, fallen, cadunt tela retusa, Ov.: in hostem, Curt.: in humum, Curt. – frustra, Sen.: ut tela in vanum cadant, Sen.: levius, auffallen, Caes. – so auch v. Blitzen, cadentia (einschlagende) fulmina, Curt.: quaecumque cadent, in te fulmina missa putes, Ov.: caelo cadunt fulmina, Petr.: fulmina paucorum periculo cadunt, omnium metu, Sen. – β) v. Würfel u. Wurf, fallen, ut (talus) cadat rectus, Cic. Tusc. 3, 54: u. (im Bilde) iudice fortunā cadat alea, Petr. poët. 122. v. 174; vgl. auch Ter. adelph. 741. – u. v. Lose, im Bilde, Liv. 2, 12, 16. – γ) v. Segeln, eingezogen werden, vela cadunt, Verg. Aen. 3, 207. Ov. fast. 3, 585. Gloss. IV, 468, 28. u. (bildl. = der Zorn legt sich) Ov. art. am. 1, 373. – δ) v. Gewändern, pallium interdum cadit, ut candidos nudet umeros, Hieron. ep. 117, 7 extr. – ε) v. Flüssigkeiten (v. Regen, Schnee, Tau, Wassertropfen, Wellen, Gewässern, Tränen usw.), fallen, sich ergießen, cadere imbres, Lucr.: imbres cadentes, Mela: nix cadens, Lucr.: cadentes assidue nives, Mela: ad cenam non ibo, si nives cadent, Sen. (vgl. nix): guttae cadentes, Cic.: ros cadit, Plaut., rores cadunt, Plin.: lacrimae tam iuste cadentes, Sen.: ha lacrimae per elisionem cadunt nolentibus nobis, Sen.: sine fine cadentes aquae (Regengüsse), Sen.: haemorrhoides cadere cogit, Scribon.: e capillis ros cadit, Ov.: cadunt toto de corpore guttae, Ov.: u. (im Bilde) Graeco fonte cadent (verba), Hor.: ut (Athos) aestimetur altior, quam unde imbres cadunt, Solin. – in ora, per genas (von Tränen), Ov.: in petram (v. einer Quelle), Curt.: in sinum maris (v. einem Flusse), Liv.: u. so in mare (v. einem Sumpfe), Curt.: in Maeandrum (v. einem Flusse), Liv.: ex India in Hyrcaniam (v. Meere), Curt. – silanus iuxta cadens (plätschernder), Cels. – ζ) v. Schatten, fallen, altis de montibus, Verg.: umbra modo brevior modo longior hāc vel illā cadit, Sen.: arboris antiquae quā levis umbra cadit, Tibull.: in ea India umbrae in meridiem cadunt, Plin.: ne umbrae in corpora cadant (auf einem Gemälde), Quint.: longius cadentes umbrae, die sich verlängernden (der Menschen), Flor. – η) v. dem, was auf natürlichem Wege von selbst od. künstlich sich trennt, sich loslöst u. abfällt, fallen, ab-, ausfallen, ausgehen, priora (medicamenta) fasciā deliganda sunt, ne per somnum cadant, Cels. – an od. von Bäumen od. Pflanzen, folia nunc cadunt, Plaut.: arbori od. ex arbore folia cadunt, Plin.: u. casuri flosculi, Quint.: motis poma cadunt ramis, Ov.: u. folia de arboribus cadunt, Mythogr. Lat. – am od. vom tier. Körper, donec crustae cadant, Cels.: vitiosi ungues cadunt, Cels.: cadunt capilli, Petr.: cadit pilus quadrupedibus, Plin.: a fronte (am Vorderhaupt) cadunt pili, Vulg.: tondenti barba cadit, Verg.: cadit dens, Cels.: dentes cadunt, Plaut. u. Plin.: cadunt alci dentes, Sen. – θ) v. der Sonne u.a. Gestirnen, v. Tage, v. Jahreszeiten, sinken, sich neigen, untergehen (Ggstz. oriri), in densam umbram, Curt., od. in mare, Flor. (v. der Sonne): in Oceanum (v. Gestirnen), Prop.: Delia (Mond) exoriens simul atque cadens, Manil. – infra caelum et sidera nox cadit, die Nacht erhebt sich nicht bis zum Himmel u. bis zu den Sternen, Tac.: quā (wo) tristis Orion cadit, Hor. – hiems cecidit (ist dahin), referent illam sui menses, Sen. ep. 36, 11. – dah. sol cadens, poet. = Abend, Westen, iuxta solem cadentem, Verg. Aen. 4, 480: soli subiecta cadenti arva, Avien. descr. orb. 273. – ι) v. Winden, Stürmen, Orkanen, sich legen (Ggstz. surgere; vgl. Drak. Liv. 26, 39, 8 u. 29, 27, 10), ventus premente nebulā cecidit, Liv.: ubi primum aquilones (ii namque per aliquot dies tenuerunt) cecidere, Liv.: cadente iam euro, Liv.: sic cunctus cecidit pelagi fragor, Verg. – κ) v. Worten usw., dem Munde entfallen, sic iterat voces et verba cadentia tollit, Hor.: haec aliis male dicta cadant, Tibull.: neu tibi pro vano verba benigna cadant, Prop.: haud irritae cecidere minae, Liv. – λ) (als gramm. u. rhet. t. t.) v. Wort- u. Tonfall, abfallen, verlaufen, enden, quod verba melius in syllabas longiores cadunt, Cic.: quā (litterā m) nullum Graecum verbum cadit, Quint.: quae cadunt similiter, gleiche Abfälle (ὁμοιόπτωτα; dagegen quae similiter desinunt, gleiche Ausgänge [wie unsere Reime], ὁμοιοτέλευτα), Cic. de or. 3, 206: similiter cadens (Gleichheit des Falles) exornatio appellatur, cum etc., Cornif. rhet. 4, 28: ultima syllaba in gravem cadit, Quint. – cadere numerose, aptissime, Cic.: numerus opportune cadens, Quint.

    b) v. leb. Wesen, α) übh.: ubi circumvortor (mich im Tanze herumdrehe), cado, Plaut.: et labaris oportet et arietes et cadas, Sen.: cecidit coxamque fregit, Plin. ep.: sanis pedibus suis cecidit, pedem fregit, Augustin.: fratrem suum pugno ictum a Kaesone cecidisse, Liv.: si prolapsus cecidisset, Liv.: cadere solere u. saepius cadere (v. Fallsüchtigen), Cels. u. Plin. Val.: u. (im Bilde) magnus orator minime in lubrico versabitur, et si semel constiterit, numquam cadet, Cic.: u. (im Bilde), securus cadat an recto stet fabula talo, Hor. – ab alto (v. Vögeln), Plin.: de equo, Plaut. u. Cic.: de sella, Augustin. – alci ad pedes, Eutr.: in terram, in die Erde sinken (v. Körper), Cic.: alte in terram, Varr. fr.: in pedes alcis, Sen. rhet.: in patrios pedes, Ov.: in vulnus, Liv.: in vultus, Ov.: in transtra, sich ganz auf die Ruderbänke niederbeugen (= mit voller Kraft rudern), Lucan.: alci ad pedes, Eutr. 4, 7. Augustin. serm. 143, 4: alcis ad pedes, Vulg. Luc. 8, 41 u. Ioann. 11, 32: super collum alcis (jmdm. um den Hals), Vulg. Luc. 15, 20. – praecipitem, Verg.: pronum, Ov.: supinum, Suet.: honestius, Suet. – β) vom Weibe = sich einem Manne hingeben (Ggstz. demitti), Plaut. Pers. 656. Tibull. 4, 10, 2. Sen. contr. 1, 3, 7. – γ) v. Neugeborenen, de matre cadens, Stat. Theb. 1, 60: matre cadens, Val. Flacc. 1, 355. – u. v. der Sitte, Neugeborene vor die Füße des Vaters zu legen, tellure cadens, Stat. silv. 1, 2, 209 u. 5, 5, 69.

    B) übtr.: a) wohin fallen = kommen, geraten, α) übh.: abrupte in narrationem, in die E. wie mit der Tür ins Haus fallen (v. Redner), Quint. 4, 1, 79. – β) in od. auf eine Zeit fallen, in ihr eintreten, in id saeculum Romuli cecidit aetas, Cic.: considera, ne in alienissimum tempus cadat adventus tuus, Cic. – bes. v. Zahlungen, fällig werden, einkommen, in eam diem cadere nummos, qui a Quinto debentur, Cic.: sed ei ex praediis, ut cadet, ita solvetur, Cic. – γ) in die Sinne od. geistige Anschauung fallen, kommen, ihr anheimfallen, unterworfen werden, sub sensum aliquem, Cic.: sub sensum cernendi, Cic.: sub oculos, sub aspectum, in conspectum, Cic.: sub aspectum et tactum, Cic.: sub aurium mensuram aliquam, Cic.: sub iudicium sapientis et delectum, Cic.: sub intellegentiam, Cic.: in deliberationem, in nostram intellegentiam, Cic.: ne in cogitationem quidem, nicht einmal gedacht werden können, Cic. – δ) in eine gewisse Klasse usw. fallen, ihr zufallen, anheimfallen, zu ihr gehören, in idem genus orationis, Cic.: u. sub eandem rationem, Cic.: in unam quaestionem (v. mehreren), Quint.: sub nullam regulam cadere posse, unter keine Regel gebracht werden können, Sen.: ultra medicinae professionem, Scrib. – ε) in einen Zustand, in ein Verhältnis fallen, verfallen, geraten, ihm anheimfallen, von Pers., in morbum, Cic.: in unius potestatem, Cic.: sub populi Romani imperium ditionemque, Cic.: in offensionem alcis, Cic.: in suspicionem alcis, Nep.: u. in aliquam vituperationem, Cic.: in peccatum, der S. verfallen, Augustin. in psalm. 65, 13. – ζ) an jmd. fallen, jmdm. zufallen, anheimfallen = zuteil werden, m. Ang. an wen? durch ad m. Akk., regnum praeceps ad servitia (die Sklaven) cadit, Liv.: ad regna alcis, Lucr. – u. durch Dat., quibus ad portas cecidit custodia sorti (Abl.), Verg. – η) auf jmd. fallen, d.i. jmd. treffen, auf jmd. od. etw. Anwendung finden, auf od. für jmd. od. etw. passen, jmdm. beigelegt-, zugemutet werden können, mit etw. stimmen, non cadit in hos mores, non in hunc hominem ista suspicio, Cic.: hoc verbum, hoc nomen cadit in alqm, Cic.: non cadit in te superbia, Curt.: cadit ergo in bonum virum mentiri emolumenti sui causā, criminari etc.? Cic.: cadit igitur in eundem et misereri et invidere, Cic.: in consuetudinem nostram non caderet, es würde mit unserem Sprachgebrauche nicht übereinstimmen, Cic.

    b) seinem Verlaufe od. Erfolge nach fallen = eintreten, sich ereignen, sich zutragen, so u. so ausfallen, ablaufen, von Ereignissen, Versprechen u. dgl., quae tum maxime acciderant, casura praemonens, Liv.: si quid adversi casurum foret, Liv.: quid, si hostem habuissemus, casurum fuisset, Liv.: vota cadunt, treten ein, d.i. gehen in Erfüllung, Tibull. 2, 2, 17 (versch. von omnia ingrato litore vota cadunt, im Bilde = bleiben unerfüllt, Prop. 1, 17, 4). – c. fortuito, Cic.: c. feliciter, Sen. rhet.: c. male, Caes.: hoc adhuc percommode cadit, quod (daß usw.), Cic.: quod melius caderet nihil vidi, Cic.: res cecidit praeter opinionem, Nep., od. aliter ac putaram, Cic.: cecidit ut volumus et optamus (ganz erwünscht), Cic.: commodius cadere non potuit, Cic.: durius et contra praedicta cadentibus rebus, Suet. – si non omnia caderent secunda, Caes.: ut irrita promissa eius caderent, Liv. – res quocunque cadent etc., Verg.: leviter curare videtur, quo promissa cadant, Hor.: etsi verebar, quorsum id casurum esset, Cic.: aliorsum vota ceciderunt, Flor. – ni misericordia in perniciem casura esset, Cic.: cadere ad od. in irritum, fehlschlagen, vereitelt werden, fruchtlos bleiben (v. Hoffnung usw.), Liv. u. Tac.: so auch in cassum, Plaut. u. Lucr., u. frustra, Tac. – m. Ang. wem? etw. eintritt, sich ereignet, begegnet, durch Dat., ut nihil ipsis iure incommodi cadere possit, Cic.: insperanti mihi cecidit, ut etc., Cic.: hoc cecidit mihi peropportune, quod etc., Cic.: nihil mihi optatius cadere potest, quam ut etc., Cic.: qua in re mihi videtur illud perquam venuste (ganz allerliebst) cecidisse, ut (daß) etc., Cael. in Cic. ep.: sed certe a te mihi omnia semper honesta et iucunda ceciderunt, Cic. – nimia illa libertas et populis et privatis in nimiam servitutem cadit, schlägt um in usw. (wie μεταβάλλει), Cic. de rep. 1, 68.

    c) gleichs. zu Boden fallen, sinken, α) v. Pers., αα) durch Verlust der Macht, des Ansehens, des Kredits im Staats- u. Privatleben, turpius est enim privatim cadere quam publice, Cic.: tam graviter c., Cic.: eminentis vitae exitus est cadere, Sen. – ββ) durch Verlust des Prozesses, fallen = den Prozeß verlieren, verurteilt werden, absol., Tac. hist. 4, 6: in iudicio, Cic.: causā, Cic. u. ICt., od. formulā, Sen. u. Quint., infolge eines Formfehlers den Prozeß verlieren (s. Piderit Cic. de or. 1, 166. Halm Cic. Mur. 9): coniurationis crimine, Tac.: ore impudico (accusatoris), Tac. – γγ) durch Verlust des moralischen Haltes, Mutes, frangi repente et ita cadere, ut nulla res te ad aequitatem animi possit postea extollere, Cic.: non debemus ita cadere animis (den Mut verlieren), quasi etc., Cic. ep. 6, 1, 4. – β) v. Lebl., αα) durch Abnahme der extensiven od. intensiven Stärke, sinken, schwinden, cadunt vires, Lucr.: cadit vis venti, Liv. – cadit alci ira, Liv., u. (poet.) cadit ira fulminis, Prop.: cadit ira metu, Ov. – ββ) durch Abnahme des moral. Haltes, sinken, entsinken, nec debilitari animos aut cadere patitur (amicitia), Cic.: castris amissis od. alienis cladibus ceciderant animi, Liv. (s. Drak. Liv. 1, 11, 3): cecidere illis animique manusque, Ov. – γγ) durch Abnahme od. Verlust der Geltung, Macht, fallen, sinken, an Geltung-, an Bedeutung-, an Ansehen verlieren, pretia militiae casura in pace, Liv.: tua laus pariter cum re publica cecidit, Cic.: tanta civitas si cadet, Cic.: auctoritas principum cecidit, Cic.: multa renascentur, quae cecidere, cadentque quae nunc sunt in honore vocabula, Hor.: si magnus vir cecidit, magnus iacuit, Sen. – huc cecidisse Germani exercitus gloriam, ut etc., so weit (so tief) sei der R. des germ. H. gesunken, daß usw., Tac. – Unpers., periculum est, ne cadatur, Augustin. de dono persev. 1.

    II) prägn., fallen = hinsinken, zusammensinken, a) v. lebl. Subjj.: α) fallen = einfallen, einsinken, zusammenfallen, -sinken, verfallen, versinken, cadunt toti montes, Lucr.: at mundus aliquando est casurus? Ps. Quint. decl. – v. menschl. Gliedmaßen, cadunt alci oculi, fallen zu, Cic.: cadentes in ipso opere oculi, Sen.: cadentes iam oculos ad meum nomen erexit, Sen. rhet.: venas cadentes vino fulcire od. reficere, Sen. – β) fallen = erobert u. zerstört werden, von Städten, non tota cadet Troia, Ov.: cadere Argolico sub milite Troiam, Ov.

    b) v. leb. Wesen, fallen, sinken = tot hinsinken, α) von Menschen, teils gewaltsam, sowohl durch fremde Hand, im Kampfe, Kriege, od. durch Gift, durch das Henkerschwert usw., hinterlistig usw., pauci de nostris cadunt, Caes.: pauci utrimque cecidere, Liv.: ante signa circaque omnes ceciderant, Liv.: adversum femur tragulā graviter ictus cecidit, Liv.: confossi ceciderunt, Liv. – cadere in acie, Cic., in proelio, in eo bello, Nep.: acie civili, Ov.: pugnā Cannensi, Liv.: inter signa Samnitium, Liv.: in Hispania, Liv. – in pio officio, Ov. – telis, Tac.: iaculo eminus, Ov.: u. Marte suo per mutua vulnera, Ov.: u. per alqm iustā morte, Hor.: per acies aut proscriptione, Tac.: fraude muliebri, Tac.: poenali gladio (unter dem Henkerschwert), Amm. 27, 12, 3. – pro patria, Quint.: pro optimatibus, Tac. – neque illius interest, quemadmodum aut ubi cadam, Iustin.: in pugna acceptis a forti adversario vulneribus honeste cadere, Cic.: super LX milia non armis telisque Romanorum, sed... oblectationi oculisque ceciderunt, Tac.: cadere cum dignitate, Cic.: iure belli, Tac. – m. Ang. von wem? durch ab m. Abl. (s. Burm. Ov. met. 5, 192. Nipp. Tac. ann. 16, 9. Ruhnk. Suet. Oth. 5, 1): a tanto viro, Ov.: a centurione advorsis vulneribus tamquam in pugna, Tac.: nihil referre an ab hoste in acie an in foro sub creditoribus caderet, Suet.: poet. durch bl. Abl., Thessalo victore, Hor. – m. Ang. wem zuliebe? durch Dat., illud rogo, legi potius quam scorto cadat (hingerichtet werde), Sen. contr. 9 (4), 25. § 8. – als durch eigene Hand, suā manu, Tac.: exitu voluntario, Tac. – teils durch Schicksals Hand, in den Tod-, ins Grab sinken, vivam, si vivet; si cadet illa, cadam, Prop. – cadere ferrove fatove, Ov. – β) v. Opfertieren, fallen = als Opfer geschlachtet werden, geopfert werden, si tener pleno cadit haedus anno, Hor.: hostia cadit ante aras, Verg.: quae prima hostia ante foculum cecidit, Val. Max. – m. Ang. wem? durch Dat., agna cadet vobis, Tibull.: ovis cadit deo, Ov.: u. (im Bilde) nostrae cadens ferus Hannibal irae, Corn. Sever. (poët.) bei Sen. suas. 6, 26. – / Abl. Partiz. Präs. cadenti, Lucr. 3, 466: Genet. Plur. cadentum, Verg. Aen. 10, 674 u. 12, 410. Sil. 4, 424.

    lateinisch-deutsches > cado

  • 13 Carnuntum

    Carnuntum, ī, n., alte keltische Stadt an der Donau in Oberpannonien beim j. »Haimburg« zwischen Deutsch-Altenburg und Petronell, wo die gewöhnlichen Winterquartiere der röm. Heere, das Standlager der legio XIV gemina u. die Station der großen Donauflotte waren, Vell. 2, 109, 5. Eutr. 8, 6. Spart. Sever. 5, 1. Corp. inscr. Lat. 6, 3625 u. ö. – Nbf. Carnuntium, Oros. 7, 15, 6. – / Ob Carnūs, ūntis, f., b. Liv. 43, 1, 2 nicht vielmehr eine illyrische Stadt war, ist zweifelhaft.

    lateinisch-deutsches > Carnuntum

  • 14 clareo

    clāreo, ēre (clarus), I) hell sein, glänzen, Enn. tr. 367: v. Gestirnen, Cic. Arat. 6 u. 107. – II) übtr.: a) geistig einleuchten, klar-, offenbar sein, erhellen, Lucr. 6, 937: quod autem nunc liquet et claret, Augustin. conf. 11, 20: hoc inde claret, quod etc., Amm. 24, 3, 13: mihi satis claret m. folg. Acc. u. Infin., Spart. Sever. 20, 4. – b) durch Taten, Ruhm hervorstechen, glänzen, ausgezeichnet sein, Enn. ann. 315. Turpil. com. 152: cuius nomen excellenter clarebat apud servos tuos, Augustin. conf. 8, 6. – / Perf. clarui, s. clārēsco.

    lateinisch-deutsches > clareo

  • 15 collegialis

    collēgiālis, e, u. collēgiārius, a, um (collegium), kollegialisch, Test. Sever. (Corp. inscr. Lat. 6520) 7. Tert. de spect. 11.

    lateinisch-deutsches > collegialis

  • 16 direptus

    dīreptus, Dat. uī, m. (diripio), das Plündern, praedonibus direptui esse, Spart. Sever. 19, 6.

    lateinisch-deutsches > direptus

  • 17 elimo [1]

    1. ē-līmo, āvī, ātum, āre (ex u. lima), I) heraus-, abfeilen, elimata scobis, Feilstaub, Plin. 34, 170. – II) ausfeilen, A) übtr., a) übh.: rationes hae latiore specie, non ad tenue elimatae, nicht bis ins einzelne berechnete Grundsätze, Cic. Acad. 2, 66: quam (Aeneida) nondum satis elimaverat, v. Vergil, Gell. 17, 10, 7. – b) gehörig ausbilden, animum, Augustin. c. Ac. 2, 7: qui nullas hoc genus vigilias vigilarunt neque ullis inter eiusdem Musae aemulos certationibus disceptationibusque elimati sunt, Gell. praef. § 19: elimatiores, Sever. in Augustin. epist. 109, 3. – B) prägn.: 1) mit der Feile kunstvoll-, fein ausarbeiten, a) eig.: graciles ex aere catenas retiaque et laqueos, Ov. met. 4, 176 sqq. – b) übtr. (wie καταῤῥινέω), ein Geisteswerk ausarbeiten, verfertigen, σχόλιον aliquod ad alqm, eine Note an jmd. ausstudieren, Attic. b. Cic. ad Att. 16, 7, 3: cum aliquid commodius elimaverint, Quint. 2, 7, 5: disputatio elimatissima, ganz fein ausgesponnene, Augustin. c. Iulian. 5, 17. – 2) feilend vermindern, übtr. = ausmergeln, schwächen, cum corpus elimatis viribus debilitet lavacri frequentia, Cael. Aur. de morb. chron. 2, 14, 217.

    lateinisch-deutsches > elimo [1]

  • 18 galerus

    galērus, ī, m., I) eine Kappe (Mütze) aus Fell mit den Haaren (griech. κυνέη), A) im allg., Verg. Aen. 7, 688; Ps. Verg. mor. 120: gentilis, Sil. 16, 456: Arcadius, Stat. Theb. 4, 303: bes. als Tracht der Priester, Varro fr. bei Gell. 10, 15, 32. Serv. Verg. Aen. 2, 683: u. des Merkur, Stat. Theb. 1, 305. Claud. rapt. Pros. 1, 78. – Nbf. galērum, Fronto bei Serv. Verg. Aen. 7, 688. Apul. apol. 22. Hieron. epist. 64, 13. – B) insbes., die Perücke (vgl. Tert. de cult. fem. 2, 7), Suet. Ner. 26, 1. Avian. fab. 10, 7: flavus, Corn. Sever. bei Charis. 80, 8. Iuven. 6, 120. – II) übtr., die Rosenknospe, Auson. edyll. 14, 25. p. 244, 16 Schenkl.

    lateinisch-deutsches > galerus

  • 19 halleluia

    hallelūiā (allelūiā), Interj. (hebr., v. halal, hillēl, preisen, u. jāh, Abkürzung für Jahve), lobet den Herrn! gelobt sei Gott! Hieron. epist. 108, 26. Augustin. epist. 36, 18 u. in psalm. 105, 1. Prud. cathem. 3, 72. Sidon. epist. 2, 10, 4. v. 26 (dazu Savaro S. 153). Paul. Nol. carm. 37, 56 (epist. 32. ad Sever. 5 extr., wo hallēlūia gemessen ist). – Dav. hallelūiāticus, a, um, Gott preisend, -lobend, psalmi, Augustin. psalm. 105, 1.

    lateinisch-deutsches > halleluia

  • 20 insuetudo

    īnsuētūdo, inis, f. (insuetus), das Ungewohnte einer Sache, cibi, Spart. Sever. 16, 2.

    lateinisch-deutsches > insuetudo

См. также в других словарях:

  • Sever do Vouga — Wappen Karte …   Deutsch Wikipedia

  • Sever de Novempopulanie — Reliquaire de saint Sever à l abbaye de Saint Sever Saint Sever de Novempopulanie est un saint chrétien, martyr du Ve siècle …   Wikipédia en Français

  • sever — SEVÉR, Ă, severi, e, adj. 1. (Despre oameni; adesea adverbial) Care judecă şi pedepseşte fară indulgenţă; exigent, pretenţios, riguros. ♦ Care nu admite abateri de la normele sau regulile stabilite, care nu admite circumstanţe atenuante; rigid.… …   Dicționar Român

  • Sever do Vouga (freguesia) — Sever do Vouga Freguesia de Portugal …   Wikipedia Español

  • Sever — may refer to:Parishes in Portugal: *Sever, Moimenta da Beira, a parish in the municipality of Moimenta da Beira *Sever, Santa Marta de Penaguião, a parish in the municipality of Santa Marta de Penaguião *Sever do Vouga, Aveiro, a municipality in… …   Wikipedia

  • Sever Burada — (geb. Buradescu) (* 14. Januar 1896 in Craiova; † 3. September 1968 in Bukarest) war ein rumänischer Maler der modernen rumänischen Schule, der in der Zwischenkriegszeit malte. Atelier des Künstlers in der Rue Émile Allez. Aufnahme aus dem Jahr… …   Deutsch Wikipedia

  • Sever — Wappen Karte Basisdaten …   Deutsch Wikipedia

  • Sever do vouga — Administration Pays Portugal Région Centre Sous région Baixo Vouga Ancienne province Beira L …   Wikipédia en Français

  • şever — ŞÉVER, şevere, s.n. Unealtă în formă de disc, cremalieră sau melc, confecţionată din oţel aliat, folosită pentru şeveruire. – Din rus. şever, engl. shaver. Trimis de LauraGellner, 29.04.2004. Sursa: DEX 98  şéver s. n., pl. şévere Trimis de… …   Dicționar Român

  • Sever do Vouga — Géolocalisation sur la carte : Portugal …   Wikipédia en Français

  • Sever (Moimenta da Beira) — Sever Freguesia de Portugal …   Wikipedia Español

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»